Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Coutelino
Molinia caerulea subsp. arundinacea
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Erbo-dóu-tai, Erbo-de-tai.
Noms en français : Canche élevée, Molinie faux roseau.
Descripcioun :La coutelino es uno grando planto que pòu agué mai d'un mètre d'aut e que fai de gròssi mato. Li cambo soun duro, li fueio larjo e coupanto alor que lis espigueto, à 2 o 3 flour, soun pichouneto. Sa lengueto (ligulo) èi facho d'un renguiero de péu. La subsp. arundinacea a de fueio mai larjo (8 à 12 mm) e peréu si lemma soun mai longo (4,5 à 6,5 mm) e pu pounchudo que lou tipe caerulea. Coumpara emé la subsp. caerulea que ié sèmblo.
Usanço :La coutelino s'acampo pèr la banastarié, pèr faire d'ùni causo pulèu menudo.
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5(2,5) m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Molinia
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 50 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Prado umido
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasiano
Ref. sc. : Molinia caerulea subsp. arundinacea (Schrank) K.Richt., 1890